De metafoor van de lotusbloem
‘No Mud, No Lotus’. Ik gebruik deze metafoor van de lotusbloem vaak in mijn coachsessies. Lotusbloemen groeien in stilstaand, troebel water.
Toen ik in 2012 op retraite was in het EIAB (Duitsland), vertelde Thich Nhat Hanh over de lotusbloem. Deze ontwikkelt zich uit modder.
“Sometimes there is a lot of mud.”
Soms is er veel modder; dan is het een soort “Ik worstel en kom boven.”
Vandaag liep ik met mijn coachee in de natuur, langs het water. Mijn coachee had even geen werk, ze nam de tijd om te onderzoeken wat ze wil. Praktisch (financieel) gezien kon ze zich deze ‘sabbatical’ wel permitteren, toch staken steeds weer ongeduld en onzekerheid de kop op.
Persoonlijkheid en essentie
Op een gegeven moment vroeg ze zich af of er zich een volgend stap kan, zal en mag aandienen. In de manier waarop ze het zei lag iets van ‘ik bepaal dit niet (alleen maar) zelf.’ Ik vroeg door en we gingen er wat dieper op in. Ze werd zich ervan bewust dat het denken op verschillende niveaus kan plaatsvinden:
- op het niveau van de persoonlijkheid (ego, denken)
- op het niveau van je essentie (ziel, boeddhanatuur)
Ik kreeg een ingeving dat het niveau van de essentie gelinkt is aan water en stopte met lopen. We bleven een tijdje in stilte staan, kijkend naar het bijna rimpelloze wateroppervlak. Mijn coachee wees op de late dotters die langs de waterkant stonden. Een ervan was bijna uitgebloeid. Ze benoemde dat je nu de kern, het hart, de zaaddoos van de bloem goed kunt zien.
“Mijn vraag is een vraag op het niveau van mijn persoonlijkheid. Die maakt de golven, dat is de modder.
Als ik bij het niveau van mijn essentie kom, hoef ik die vraag niet eens te stellen. Dan kan ik gewoon vertrouwen, kan een mooie lotus gaan bloeien. Dan ontvouwt het zich vanzelf.”
Ze had in heel korte tijd zoveel helderheid en inzicht in haar eigen worsteling … Het was prachtig om te zien hoe ze helemaal tot rust kwam. Haar gezicht ging als het ware open als een lotusbloem.
De metafoor van de lotusbloem in een gedicht
Aan het begin van de avond stuurde ze me dit gedichtje toe:
De Waterlelie
Ik heb de witte water-lelie lief,
daar die zo blank is en zo stil haar kroon
uitplooit in ’t licht.
Rijzend uit donker-koele vijvergrond,
heeft zij het licht gevonden en ontsloot
toen blij het gouden hart.
Nu rust zij peinzend op het watervlak
en wenst niet meer…
~Frederik van Eeden (1860-1932)
Uit: Van de passielooze lelie, W. Versluys, Amsterdam, 1901
(De spelling is hier gemoderniseerd.)
Ons bewustzijn richt zich. Als we een nieuwe telefoon op het oog hebben, zien we ineens allemaal mensen met dat type rondlopen. Als we in een goede bui zijn zien we de zonneschijn en als we de P erin hebben, zien we modder.
In de natuur dienen de metaforen voor onze interne processen zich vanzelf aan. In dit geval stond het onzichtbare, troebele water voor de essentie die zich ook vaak aan ons oog onttrekt. Onbewust weten we het antwoord al en het beeld van de lotusbloem bracht het letterlijk boven water.
